2023 Yılı için bazı gelir/kurumlar vergisi had ve istisna tutarları

30 Aralık 2022 tarih ve 32059 (2.Mükerrer) sayılı Resmî Gazetede yayınlanan Gelir Vergisi Kanunu’na ait 323 Seri Nolu Genel Tebliğ ile söz konusu kanunda yer alan maktu had ve tutarlar, 2022 yılına ilişkin yeniden değerleme oranında (%122,93) artırılmıştır. Öte yandan, sözügeçen Resmi Gazete’de yayınlanan Gelir Vergisi Kanunu’na ait 322 Seri No.lu Genel Tebliğ ile çalışanlara yapılacak yemek ödemesinin uygulaması konusunda açıklamalar yapılmıştır. Buna göre, 2023 yılı için uygulanacak yemek ve diğer ödeme veya hadler aşağıda belirtilmiştir.

I- KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİ DE İLGİLENDİREN DEĞİŞİKLİKLER

1- Hizmet Erbabına Yemek Verilmesinde Ücret Gelir Vergisi istisnası

İşyeri ve İşyeri Müştemilatı Dışında Kalan Yerlerde Yemek Verilmesi

Hizmet erbabına 2023 yılında, işyeri (ve müştemilatı) dışında kalan yerlerde yemek verilmesi suretiyle sağlanan menfaatlerin her çalışma günü için 110,00 TL’si, ücret gelir vergisinden istisnadır. İşyeri (ve müştemilatı) dışında kalan yerlerde yemek verilmesi aşağıdaki yöntemlerden birisi ile olabilir ve belirtilen istisna aşağıdaki tüm yöntemlerde geçerlidir;

•  İşveren tarafından doğrudan yemek hizmetini sağlayan kişilere (lokanta vs.) fatura karşılığı ödeme yapılması,

•  İşveren tarafından yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki vb. araçlarla fatura karşılığı üçüncü kişilere ödeme yapılması,

•  İşveren tarafından doğrudan çalışanın kendisine nakit ödeme yapılması.

Öte yandan, yukarıda belirtilen tutar KDV hariç tutardır; bu istisna tutara tekabül eden KDV ise işverence indirilecek KDV olarak dikkate alınır. Bu şekilde yapılan yemek ödemelerinin belirtilen tutarı aşan kısmı ile bu aşan kısma tekabül eden KDV ise net ücret ödemesi sayılarak ücret gelir vergisine tabi tutulacaktır.

İşyeri ve İşyeri Müştemilatında Yemek Verilmesi

İşverenlerin, işyerlerinde veya işyerlerinin müştemilatında hizmet erbabına yemek vermek suretiyle sağladıkları menfaatlerin tamamının gelir vergisinden istisna olduğunu hatırlatmak isteriz. İşyerlerinde veya işyerlerinin müştemilatında çalışana verilmek kaydıyla, fatura karşılığında hazır satın alınan yemek için yaptıkları ödemenin tamamı yine ücret gelir vergisinden istisnadır.

2- Hizmet Erbabına Yol Yardımı Verilmesinde Ücret Gelir Vergisi istisnası

İşverenlerce hizmet erbabının işyerine gidip gelmesi için toplu taşıma kartı, bileti vs. şeklinde sağlanan menfaatlere ilişkin ücret vergisi istisna tutarı ise, 2023 yılı için günlük 56 TL olarak belirlenmiştir. Bu istisnanın uygulanabilmesi için, yol ödemesinin çalışana nakden yapılmaması, bunun yerine işverence doğrudan taşıma hizmetini sağlayan mükelleflere yapılmasının gerekli olduğu dikkate alınmalıdır.

Öte yandan, yukarıda tutarlar KDV hariç tutarlardır; bu istisna tutarlara tekabül eden KDV ise işverence indirilecek KDV olarak dikkate alınır. Bu şekilde yapılan yol ödemesinin belirtilen tutarı aşan kısmı ile bu aşan kısma tekabül eden KDV ise net ücret ödemesi sayılarak ücret gelir vergisine tabi tutulacaktır.

Hizmet erbabının toplu olarak işyerine gidip gelmeleri sağlamak amacıyla işverenler tarafından yapılan taşıma giderlerinin ise, belirtilen hadle sınırlı olmaksızın, tamamı ücret istisnası kapsamında kabul edilir.

3- Engellilik İndirimi Tutarları

Engelli olan hizmet erbabının 2023 Takvim Yılındaki vergiye tabi ücretinin hesabında indirim olarak dikkate alınacak tutarlar aşağıdaki gibidir:

•  Birinci derece engelliler için 4.400,00 TL

•  İkinci derece engelliler için 2.600,00 TL

•  Üçüncü derece engelliler için 1.100,00 TL

4- Gider Olarak Yazılabilecek Binek Oto İktisap Bedelleri

Gider Olarak Dikkate Alınabilecek Binek Oto ÖTV-KDVsi

Binek otolarının 2023 yılında iktisabında ödenen KDV ve ÖTV’nin, gelir/kurum vergisi matrahının hesabında doğrudan indirim olarak dikkate alınabilecek toplam tutarı 440.000 TL’ye yükseltilmiştir.

Gider Olarak Dikkate Alınabilecek Binek Oto Amortisman Tutarı

Gelir/kurum vergisi matrahının hesabında indirim olarak dikkate alınabilecek binek oto amortisman tutarı;

•  ÖTV ve KDV’nin doğrudan gider yazılmasının tercih edilmiş olması durumunda, belirtilen muamele vergileri hariç ilk iktisap bedelinin 500.000 TL’si,

•  ÖTV ve KDV’nin maliyet bedelline eklendiği ilk iktisap durumunda ise toplam maliyetin 950.000 TL’si,

•  İkinci el iktisapta 950.000 TL’siolarak yeniden belirlenmiştir. Diğer bir deyişle her bir binek oto için, yukarıda belirtilen tutarı aşan maliyet bedelleri üzerinden ayrılan amortisman tutarı, gelir/kurumlar vergisi hesaplamasında gider olarak dikkate alınmayacaktır.

Kiralanmış Binek Oto Kira Tutarı

Kiralanmış her binek oto için, gelir/kurumlar vergisi hesaplamasında gider olarak dikkate alınabilecek aylık azami kira tutarı 2023 yılında 17.000 TL’ye yükseltilmiştir.

II- SADECE GERÇEK KİŞİLERİ İNGİLENDİREN DEĞİŞİKLİKLER

1- Değer Artış Kazançlarında İstisna Tutarı

2023 takvim yılında, gerçek kişiler tarafından elde edilen bazı Değer Artış Kazançları (ortaklık hakları, gayrimenkuller, gayrimenkul gibi değerlenen kıymetler ve gayri maddi hakların elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar) ile ilgili gelir vergisinden istisna tutar 55.000 TL olarak belirlenmiştir.