7491 sayılı Kanun ile kurumlar vergisini etkileyen değişiklikler
27.12.2023 tarih ve 7491 sayılı “Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” 28 Aralık 2023 tarih ve 32413 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır.
Söz konusu Kanun ile getirilen ve kurumlar vergisi mükelleflerini ilgilendiren bazı değişiklikler aşağıda açıklanmıştır.
YURTDIŞINDAN ELDE EDİLEN İŞTİRAK KAZANÇLARINDA VERGİ İSTİSNASI
Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan anonim ve limited şirket niteliğindeki yabancı kurumların sermayesine iştirak eden kurumların, bu iştiraklerden elde ettikleri iştirak kazançları belli şartlarla (i-yurtdışı iştiraklerin ödenmiş sermayesine en az %10 oranında iştirak etmiş olması, ii-iştirak payının kesintisiz en az 1 yıl elde tutulmuş olması, iii-iştirak kazancının en az %15 gelir/kurumlar benzeri yabancı vergi yükü taşıması ve iv-kazancın, elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi) tamamı kurumlar vergisinden istisnadır.
Yukarıdaki hüküm devam etmekle birlikte, kurumlar vergisi kanununa yapılan ekleme ile; belirtilen nitelikteki yurtdışı iştirakin ödenmiş sermayesinin en az %50’sine sahip olunması ve kazancın, elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi durumunda, söz konusu yurtdışı iştirak kazancının %50’si kurumlar vergisinden istisna edilecektir. Böylece, yeni istisna için gereken şartlar dörtten ikiye düşürülmüş ve fakat şartları yumuşatılan bu kazançlar için istisna tutarı yarıya indirilmiş olmaktadır.
Bu değişiklik, 1.1.2023 tarihinden itibaren elde edilecek kazançlara uygulanmak üzere, bu Kanunun yayımı tarihinde (28.12.2023’de) yürürlüğe girmiştir.
YURTDIŞINDA YERLEŞİK KİŞİLERE VERİLEN MÜHENDİSLİK, MİMARLIK VS FAALİYETLERLE İLGİLİ KURUMLAR KAZANCI İNDİRİMİ ORAN FARKLILIĞI
Yurtdışında yerleşik kişilere Türkiye’de verilen mühendislik, mimarlık, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, ağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri işleme, veri analizi ile ilgili kurumların görüş ve izni ile verilen eğitim ve sağlık hizmet kazançları için uygulanagelmekte olan kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde %50 kazanç indirim oranın; söz konusu kazancın tamamının, elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi şartıyla, %80 olarak uygulanmasına imkan verilmiştir.
Bu yüksek istisna oranı, 1.1.2023 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere, bu Kanunun yayımı tarihinde (28.12.2023’de) yürürlüğe girmiştir.
ARACILI İHRACAT ŞEKLİNDEKİ İHRACAT KAZANÇLARINA DA KURUMLAR VERGİSİ ORAN İNDİRİMİ
İhracat yapan imalatçı veya tedarikçi kurumların, ihracat kazançları için kurumlar vergisi oranı 5 puan indirimli olarak uygulanmaktadır.
Kurumlar vergisi kanununda yapılan değişiklikle, imalatçı veya tedarikçi kurumlara sağlanan söz konusu 5 puanlık kurumlar vergisi indiriminin, dış ticaret sermaye şirketleri veya sektörel dış ticaret şirketleri üzerinden gerçekleştirdikleri ihracat faaliyetlerinden ede edilen kazançlarına da uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Bu hüküm, 1.1.2023 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere, bu Kanunun yayımı tarihinde (28.12.2023’de) yürürlüğe girmiştir.
Öte yandan, belirtilen indirimden yararlanan imalatçıların, ayrıca üretim faaliyeti için öngörülen 1 puanlık kurumlar vergisi indiriminden yararlanmayacakları dikkate alınmalıdır.
KUR KORUMALI MEVDUAT KAZANÇLARI İSTİSNASI
Dövizden veya altından TL’ye dönüşümün desteklenmesi kapsamındaki kur korumalı mevduat (KKM) ile ilgili olarak; kurumlar vergisi istisnası için öngörülen şart olan 31.12.2023 tarihine kadar dönüşüm (veya yenileme) şartı, 30.06.2024 tarihine kadar uzatılmıştır.
Buna göre, belirtilen kapsamda;
• 30.06.2023 tarihli bilançolarda (7408 sayılı CB Kararı ile uzatılan en son tarihli bilanço) yer alan yabancı paraların,
• 31.12.2021 tarihli bilançoda yer alan altın hesabının,
dönüşüm kuru üzerinde 30.06.2024 tarihine kadar TL’ye (KKM) çevrilmesi durumunda, bu KKM hesapları ile ilgili ortaya çıkan kur farkı, faiz, kar payları ve diğer kazançlar kurumlar vergisinden istisna olmaya devam edecektir.
Değişiklikten önce mevcut KKM (TL) hesapları ile ilgili olarak; söz konusu vergi istisnası, 30.06.2024 tarihine kadar yenilenen bu hesaplara da uygulanacaktır.
YURTDIŞI FAALİYETLERLE İLGİLİ GÖTÜRÜ GİDER UYGULAMASI KALDIRILDI
İhracat, yurtdışı inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetlerinde; yurtdışındaki belgesiz giderlerine karşılık olmak üzere, döviz olarak elde edilen hasılatın %05 (Bindebeş) oranında tanından götürü gider indirimi uygulaması kaldırılmıştır (Ref:Gelir Vergisi Kanunundaki değişiklik).
Bu değişiklik, 1.1.2024 tarihinden itibaren elde edilecek kazançlara uygulanmak üzere, bu Kanunun yayımı tarihinde (28.12.2023’de) yürürlüğe girmiştir.