Kurumlar vergisinde oran artışı ve diğer değişiklikler

15 Temmuz 2023 tarih ve 32249 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 7456 sayılı “6.2.2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile kurumlar vergisi kanunda yapılan değişiklikler aşağıda açıklanacaktır.

KURUMLAR VERGİSİ ORANINDA ARTIŞ

Kurumlar vergisi oranı %25’e yükseltilmiştir. Öte yandan, finansman kurumları (bankalar, 6361 saylı kanun kapsamındaki şirketler, döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları, sigorta ve emeklilik şirketleri) kazançları için kurumlar vergisi oranı %30’a yükseltilmiştir.

Belirtilen vergi oran değişiklikleri 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren verilecek beyannamelerden itibaren geçerli olacaktır. Demek ki, takvim yılı esasına göre vergilendirilen kurumların 2023 yılı hesap dönemi birinci ve ikinci geçici vergi dönemleri için eski oran (%20, finans kurumları için %25) uygulanacak iken, üçüncü geçici vergi dönemi ve sonraki dönem kazançları için yeni oran(lar) (%25, finans kurumları için %30) uygulanacaktır. Takip eden yıl hesap dönemleri için yeni (artırılmış) oranlar uygulanmaya devam edecektir.

İHRACATTAN ELDE EDİLEN KAZANÇLAR İÇİN UYGULANACAK KURUMLAR VERGİSİNDE İNDİRİM

İhracat yapan kurumların, münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarında kurumlar vergisi indirim puanı 5’e (önceki puan 1 idi) yükseltilmiştir.

Belirtilen vergi oran değişiklikleri 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren verilecek beyannamelerden itibaren geçerli olacaktır. Demek ki, takvim yılı esasına göre vergilendirilen kurumların 2023 yılı hesap dönemi birinci ve ikinci geçici vergi dönem beyannamelerinde eski indirim puanı (1 puan) uygulanacak iken, üçüncü geçici vergi dönemi ve sonraki kazançları için yeni indirim puanı (5 puan) uygulanacaktır. Takip eden yıl hesap dönemleri için yeni indirim puanı uygulanmaya devam edecektir.

Öte yandan, fiilen üretim faaliyeti ile iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları için kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli uygulanması ile ilgili bir değişiklik yapılmamıştır. Kurumlar vergisi oranında yukarıda belirtilen 5 puan indirimden yararlanılan kazançlar için ayrıca 1 puan indirimden yararlanılamayacağı dikkate alınmalıdır.

TAŞINMAZ SATIŞ KAZANÇLARINDA KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI

Kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazların satışından elde edilen kazançların %50’lik kısmı için uygulanmakta olan kurumlar vergisi istisnası, 15 Temmuz 2023 tarihinden itibaren kaldırılmıştır.

Ancak, 15 Temmuz 2023’ten önce kurumların aktiflerinde yer alan taşınmazlar ile ilgili olarak; bu taşınmazların satış kazançları için bu kurumlar vergisi istisnasının devamına karar verilmiş fakat istisna kazanç kısmı %25 ile sınırlandırılmıştır.

TAŞINMAZLAR VE KISMI BÖLÜNME

1 Ocak 2024 tarihinden itibaren taşınmazlar “kısmı bölünme” konusu olmaktan çıkarılmıştır. Diğer bir deyişle, sermaye şirketlerinin aktifinde yer alan bazı varlıkları mevcut veya yeni kurulacak bir tam mükellef kuruma kayıtlı değeri ile ayni sermaye olarak koyarak vergisiz “kısmı bölünme” imkanı veren uygulamadan, belirtilen tarihten itibaren, taşınmazlar yararlanamayacaktır.

GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIKLARI/FONLARI DIŞINDAKİ DİĞER YATIRIM FONLARI KATILMA PAYLARI KAZANÇLARINDAKİ İSTİSNA İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİK

Girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ve girişim sermayesi yatırım fonları dışındaki tam mükellefiyete tabi yatırım fonları katılma paylarından elde edilen kar payları ile katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler için uygulanagelmekte olan kurumlar vergisi istisnası, 15 Temmuz 2023 tarihinden itibaren kaldırılmıştır.

Ancak, belirtilen tarihten önce iktisap edilen yatırım fonu katılma payları kazanlarına ilişkin kurumlar vergisi istisnası devam edecektir.